Turquality – Hizmet Sektörü Destekleri

Hizmet Sektörü Destekleri, Türkiye ekonomisinin dönüşümünde stratejik öneme sahip olan ve döviz kazandırıcı etkisi giderek artan hizmet alanlarını teşvik etmeye yönelik devlet politikalarının temel yapı taşlarından biridir. Bu destek mekanizmaları, sadece iç pazarda değil, aynı zamanda uluslararası arenada da Türk hizmet sağlayıcılarının rekabet gücünü artırmayı ve sürdürülebilir bir ihracat başarısı yakalamayı hedeflemektedir.

Hizmet sektörüne yönelik devlet destekleri; firmaların yurt dışında tanıtım yapmalarını kolaylaştırmak, markalaşma süreçlerini hızlandırmak, dijitalleşme ve teknolojik altyapılarını güçlendirmek gibi pek çok alanda katkı sağlamaktadır. Ayrıca uluslararası pazarlarda faaliyet göstermek isteyen hizmet sağlayıcıların finansal yükünü azaltarak, daha cesur ve etkili adımlar atabilmelerine imkan tanımaktadır.

Bu desteklerden yararlanabilen başlıca sektörler oldukça geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. Aralarında bilişim teknolojileri, eğitim hizmetleri, fuar organizasyonları, film yapım ve dağıtım faaliyetleri, gayrimenkul danışmanlığı, lojistik ve taşımacılık, sağlık turizmi, spor turizmi, teknik müşavirlik, yönetim danışmanlığı ve yeşil hizmetler gibi pek çok alan bulunmaktadır. Bu sektörlerin ortak noktası; bilgi, uzmanlık ve yüksek katma değer üretme potansiyelleridir.

Özellikle hizmet ihracatının artırılması amacıyla uygulanan teşvik programları; yurt dışı ofis açılış giderlerinin desteklenmesi, sektörel rapor ve analizlerin finansmanı, dijital platformlarda tanıtım faaliyetleri, yurtdışı marka tescil harcamaları ve hizmet ihracatına yönelik danışmanlık hizmetleri gibi geniş kapsamlı kalemleri içermektedir. Böylece firmalar, hem marka değerlerini artırmakta hem de küresel pazarlarda daha görünür hale gelmektedir.

Ayrıca hizmet sektörüne yönelik destek politikaları, sadece büyük ölçekli firmalara değil, KOBİ’lere ve gelişme potansiyeli yüksek küçük girişimcilere de önemli fırsatlar sunmaktadır. Devlet, bu alanlarda faaliyet gösteren firmaların uluslararası düzeyde rekabet edebilmesi için finansal ve yapısal destekler sağlayarak, hizmet ihracatının tabana yayılmasını teşvik etmektedir.

Hizmet Sektörü Turquality Destek Programı Nedir?

Hizmet Sektörü Turquality Destek Programı, ülkemiz açısından stratejik öneme sahip hizmet alanlarında faaliyet gösteren firmaların küresel ölçekte markalaşmasını desteklemeye yönelik özel olarak yapılandırılmış bir teşvik mekanizmasıdır.

Program, hizmet ihracatçılarının markalaşma süreçlerinde ihtiyaç duydukları faaliyetlerin büyük bir bölümünü kapsamakta; %50 oranında destek sağlamakta ve birçok kalemde oldukça yüksek üst limitler sunmaktadır. Bazı destek kalemlerinde ise herhangi bir üst sınır bulunmaması, bu programı Türkiye’nin en kapsamlı ve etkili destek sistemlerinden biri haline getirmektedir.

Turquality programı, hedef ülke odaklı bir stratejiyle kurgulanmış olup, şirketlerin uluslararası pazarlarda güçlü ve sürdürülebilir markalar haline gelmesini amaçlamaktadır. Program kapsamındaki teşvik ödemeleri, Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) kaynaklarından karşılanmaktadır.

Turquality Destek Programına Marka Kabul Süreci

Hizmet Sektörü Turquality Destek Programı’na başvuru yapmadan önce şirketlerin kapsamlı bir hazırlık sürecine girmesi gerekmektedir. Bu hazırlık dönemi, genel olarak “Turquality Ön Hazırlık Aşaması” olarak adlandırılır.

Bu aşamada şirketin mevcut durumu analiz edilir, detaylı bir Değerlendirme Raporu hazırlanır ve Stratejik İş Planı oluşturulur. Söz konusu süreç, hem kapsamlı analizleri hem de uzmanlık gerektiren çalışmalar nedeniyle ciddi bir zaman ve maliyet gerektirmektedir.

Ön hazırlıkların tamamlanmasının ardından, başvuru değerlendirme sürecine geçilir. Program kriterlerine uygun bulunan firmalar, oluşturulan Stratejik İş Planı çerçevesinde süreç yönetimine başlar. Bu plan, markanın uluslararası düzeyde konumlandırılmasını sağlayacak hedef ülke bazlı faaliyetleri sistematik bir şekilde ortaya koyar.

Turquality Destek Programı kapsamında, bu stratejik yol haritasında yer alan tüm faaliyetler için gerekli olan destek kalemleri hazır şekilde sunulmaktadır. Böylece firmalar, global marka olma hedeflerine devlet desteğiyle daha sağlam adımlarla ilerleyebilmektedir.

Hizmet Sektörü Turquality Destekleri Nelerdir?

Destek programları kapsamında, belirlenen sektörlerde faaliyet gösteren firmaların aşağıdaki harcamalarına yönelik teşvikler sunulmaktadır:

1. Marka Tescil ve Koruma Giderleri Desteği
2. Pazara Giriş Belgeleri Desteği
3. Komisyon Destekleri
4. Tanıtım Faaliyetleri Destekleri
5. Reklam, Tanıtım ve Pazarlama Desteği
6. Rapor Alım Desteği
7. Yurt Dışı Birim Kira Desteği
8. Yurt Dışı Fuar / Sanal Fuar Katılım Desteği
9. Ürün Yerleştirme Desteği
10. Sektörel Alım Heyetleri ve Ticaret Heyetleri Desteği
11. Hizmet Sektörlerine Özgü İlave Destekler

Bu destekler, hizmet ihracatçılarının uluslararası pazarlarda daha etkin ve sürdürülebilir faaliyet göstermelerini sağlamak amacıyla uygulanmaktadır.

Hizmet Sektörü Desteklerinden Kimler Faydalanabilir

Bu desteklerden, 13 Ocak 2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine uygun olarak kurulmuş hizmet ihracatçısı şirketler ile işbirliği kuruluşları yararlanabilmektedir. Hizmet ihracatı gerçekleştiren firmalar, yurt dışında yerleşik kişi veya kuruluşlara doğrudan ya da dolaylı olarak hizmet sunan şirketlerdir. Hizmet ihracatı, aşağıda belirtilen dört farklı yöntemle gerçekleştirilebilmektedir:

1. Sınır Ötesi Hizmet İhracatı: Türkiye’de sağlanan bir hizmetin, yurt dışında bulunan kişi veya kuruluşlar tarafından kullanılmasıdır.
2. Yurt İçi Hizmet İhracatı: Türkiye’de üretilen bir hizmetin, yurt dışında yerleşik kişi veya kuruluşlara sunulmasıdır.
3. Yurt Dışında Ticari Varlık Oluşturarak Hizmet İhracatı: Türkiye’de faaliyet gösteren bir firmanın, yurt dışında bir ticari varlık oluşturarak hizmet sunmasıdır.
4. Gerçek Kişiler Tarafından Yapılan Hizmet İhracatı: Türkiye’de yerleşik bireylerin, yurt dışında kendi nam ve hesabına veya bir şirket adına hizmet sunmasıdır.

Hizmet sektörü destekleri, firmaların küresel rekabette daha güçlü bir konuma gelmelerine yardımcı olmakta, ihracat hacmini artırarak ülke ekonomisine önemli katkılar sağlamaktadır. Firmaların bu teşviklerden etkin şekilde yararlanabilmesi için ilgili mevzuatlar doğrultusunda başvuru yapmaları gerekmektedir.

Hizmet Sektörü Desteklerinden Faydalanma Süreci

Hizmet sektörü desteklerinden yararlanmak isteyen işletmelerin başvuru süreçleri, elektronik ortamda yürütülen Destek Yönetim Sistemi (DYS) üzerinden gerçekleştirilmektedir. Tıpkı mal ihracatına yönelik desteklerde olduğu gibi, hizmet sektörü destekleri de tamamen DYS sistemine entegre edilmiştir. Bu desteklerden faydalanmak için izlenmesi gereken aşamalar aşağıda belirtilmiştir:

1. DYS Sistemi Kayıt ve Yetkilendirme: İşletmelerin öncelikle DYS’ye kaydolmaları ve yetkilendirme sürecini tamamlamaları gerekmektedir.
2. Proje Oluşturma: Hizmet sektörüne veya destek başvurusuna uygun bir proje oluşturularak sisteme yüklenmelidir.
3. Ön Onay Süreci: Ön onay gerektiren projeler için ilgili bilgi ve belgelerle Bakanlık onayı alınmalıdır.
4. Ticaret Müşavirliği/Ataşelik Onayı: Belge onayı ve inceleme gerektiren desteklerde ilgili müşavirlik ya da ataşelik tarafından onay süreci tamamlanmalıdır.
5. Başvuru Evraklarının Eklenmesi: Onaylanan tüm belgeler ve diğer başvuru dokümanları projeye eklenmelidir.
6. Değerlendirme Süreci: Gerekli durumlarda sunum, toplantı ve yüz yüze görüşmeler ile projenin detayları anlatılmalıdır.
7. Başvurunun Takibi ve Sonuçlandırılması: Başvuru süreci elektronik ortamda takip edilmeli ve sonuçlandırılmalıdır.

Önemli Not: Mevzuatta belirtilen süreler dışında yapılan başvurular, Bakanlık tarafından kesinlikle kabul edilmemektedir.

Hizmet Sektörü Desteklerinin Ödeme Süreci

Hizmet sektörüne sağlanan desteklerin finansmanı, Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) tarafından karşılanmaktadır. Başvurular, Bakanlık veya yetkilendirilmiş İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterlikleri tarafından değerlendirilmekte ve takip edilmektedir. Destek ödemesi almaya hak kazanan işletmeler için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na bildirim yapılmakta ve ödemeler Türk Lirası cinsinden gerçekleştirilmektedir.

Ödemelerde, ödeme belgesi tarihindeki “Gösterge Niteliğindeki TCMB Kurları” listesinde bulunan çapraz kurlar ve döviz alış kurları esas alınmaktadır. Listede yer almayan para birimleri için Bakanlık tarafından belirlenen veri kaynakları kullanılmakta ve çevrim işlemleri buna göre yapılmaktadır. Destek limitleri ise her yılın başında TÜFE ve ÜFE’nin aritmetik ortalamasına göre yeniden belirlenmektedir.

Hizmet Sektörü Desteklerinin Amacı

Hizmet sektörüne yönelik desteklerin temel amacı, döviz kazandırıcı faaliyetleri teşvik etmek ve sektörün uluslararası rekabet gücünü artırmaktır. Destekler, Birleşmiş Milletler Genişletilmiş Ödemeler Dengesi Hizmetler Sınıflaması doğrultusunda tasarlanmıştır. Destek sağlanan başlıca alanlar şunlardır:

• Pazar Araştırması ve Pazara Giriş: Yeni pazarların belirlenmesi, danışmanlık hizmetleri, raporlar, gerekli belge ve sertifikaların temini desteklenmektedir.
• Tanıtım ve Pazarlama Faaliyetleri: Pazara giriş ve pazarda tutunma sürecinde gerekli olan reklam, tanıtım ve dijital pazarlama faaliyetleri destek kapsamındadır.
• Pazarda Tutunma: Hedef pazarda marka tescili, ilave tanıtım faaliyetleri ve kira desteği sağlanmaktadır.
• Markalaşma: Uluslararası pazarda markalaşmayı teşvik eden faaliyetler desteklenmektedir. Turquality ve E-Turquality gibi programlar bu kapsamda uygulanmaktadır.

Hizmet Sektörü Destek Unsurları

Destek unsurları, sektörlerin ihracata yönelik ihtiyaçlarına göre esnek bir şekilde belirlenmiştir. Bakanlık, destek programlarını oluştururken sektörlerin özel gereksinimlerini ve uluslararası rekabet koşullarını göz önünde bulundurmaktadır.

Eğitim Hizmetleri Sektörüne Sağlanan İhracat Destekleri

Eğitim hizmetleri sektöründe desteklerden yararlanabilecek kuruluşlar aşağıda sıralanmıştır:

• Türkiye’de yerleşik üniversiteler
• Yüksek teknoloji enstitüleri
• Vakıflar tarafından kurulan meslek yüksekokulları
• Eğitim alanında faaliyet gösteren ve Bakanlıkça uygun görülen diğer kurum ve kuruluşlar

Bakanlık tarafından desteklenmesi uygun görülen eğitim sektörü firmaları, belirlenen destek unsurlarından faydalanabilmektedir.

Bu kapsamda hizmet sektörü destekleri, uluslararası pazarlarda Türk hizmet sağlayıcılarının rekabet gücünü artırmak ve ülkemizin hizmet ihracatını geliştirmek amacıyla uygulanmaktadır.

Fuarcılık Hizmetleri Sektörüne Yönelik İhracat Destekleri

Fuarcılık hizmetleri alanında faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlar, ürün ve hizmetlerin tanıtımı, pazarlanması, yeni pazarlara erişim ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla sağlanan ihracat desteklerinden faydalanabilmektedir. Bu desteklerden hem fiziki hem de sanal fuar organizatörleri ile ilgili diğer kurum ve kuruluşlar yararlanabilir. Destek programlarına ilişkin detaylar aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

Gayrimenkul Hizmetleri Sektörüne Yönelik İhracat Destekleri

Yabancı yatırımcılara ve bireylere yönelik konut, ticari ve diğer taşınmazlara ilişkin gayrimenkul hizmetleri desteklenmektedir. Desteklerden, gayrimenkul hizmeti sunan şirketler ve ilgili kurum ve kuruluşlar yararlanabilmektedir. Destek unsurlarına ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Film, Dizi ve Dijital Yapım Yayın ve Dağıtım Sektörü Destekleri

Kültürel ve yaratıcı endüstriler kapsamında, film, dizi ve dijital içeriklerin yapımı, yayını ve dağıtımına yönelik uluslararası pazarlama faaliyetleri desteklenmektedir. Film ve dizi yapımcıları, dağıtımcılar, dijital medya şirketleri, interaktif sanat, bilgisayar grafikleri ve animasyon alanlarında faaliyet gösteren firmalar destek programları kapsamında değerlendirilmektedir. Destek unsurları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

Lojistik ve Taşımacılık Hizmetlerine Yönelik İhracat Destekleri

Lojistik ve taşımacılık hizmetleri sunan yerli şirketler ile kamu kurum ve kuruluşları, ihracata yönelik faaliyetleri kapsamında desteklenmektedir. Bu sektöre sağlanan destek unsurları aşağıdaki tabloda detaylandırılmıştır.

Sağlık ve Spor Turizmi Hizmetlerine Yönelik Destekler

Sağlık ve spor turizmi alanında faaliyet gösteren hastaneler, klinikler, poliklinikler, sağlık turizmi şirketleri, aracı kuruluşlar ve konaklama tesisleri, devlet desteklerinden faydalanabilmektedir. Sektöre sağlanan desteklere ilişkin detaylar aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Yönetim Danışmanlığı Hizmetlerine Yönelik Devlet Destekleri

Yönetim danışmanlığı ve işletme geliştirme faaliyetleri yürüten şirketler ile benzer alanlarda hizmet sunan kurum ve kuruluşlar, sağlanan desteklerden yararlanabilmektedir. Destek unsurları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

Yeşil Hizmetler Sektörüne Yönelik Destekler

Yeşil hizmetler, çevre kirliliğinin önlenmesi, azaltılması ve etkilerinin giderilmesine yönelik hizmetleri kapsamaktadır. Aynı zamanda, iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik alanında danışmanlık, teknik destek, belgelendirme ve uygunluk değerlendirme faaliyetleri de destek kapsamına dahildir. Yeşil hizmetler sektörüne sağlanan destekler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

Diğer Hizmet Sektörlerine Yönelik Destekler

Destek kapsamına alınan diğer hizmet alanları aşağıdaki gibidir:

1. Kombine destek hizmetleri (temizlik, bakım, çöp bertarafı, güvenlik, posta dağıtımı, çamaşırhane, resepsiyon vb.)
2. Gemi klaslama faaliyetleri
3. Patent danışmanlık hizmetleri
4. Uygunluk değerlendirme faaliyetleri
5. Uluslararası ticaret ve yatırım hukuku danışmanlığı

Bu faaliyetleri yürüten firmalara uygulanacak destekler aşağıdaki tabloda detaylandırılmıştır.